Foto-oko Wizja fotograficzna wobec okularocentryzmu w sztuce I połowy XX wieku

Fotografia jest wynalazkiem świata zachodniego, w którym oko (metaforyczne) od wieków zajmowało wyjątkowe miejsce wśród zmysłów w procesach poznawczych. Na fundamencie okularocentryzmu fotografia stała się uprzywilejowanym narzędziem władzy i rozmaitych aparatów ideologicznych. Dorota Łuczak przypatruje się relacji pomiędzy fotografią i wzrokocentryzmem, wskazując jednak na redukcjonistyczny charakter prostego sprowadzania fotografii do funkcji biernego instrumentu. W interpretacjach obrazów światłoczułych powstających w kręgach artystycznych w drugiej, trzeciej i czwartej dekadzie XX wieku, badaczka ukazuje różnorodność realizowanych w fotografii modeli epistemologicznych i antropologicznych, w tym także o charakterze antywzrokocentrycznym. Wprowadzona przez autorkę kategoria wizji fotograficznej staje się modus operandi otwierającym nową perspektywę badawczą, bliską antropologii obrazu, w której przedmiotem analizy jest zarówno obraz jak i proces percepcji widza. „Nieczęsto spotyka się teksty naukowe tak głęboko drążące specyfikę fotografii, a przy tym zakreślające tak szeroki horyzont problemowy i tak gruntownie rewidujące zastane przekonania.” prof. UAM dr hab. Stanisław Czekalski „Można zauważyć, że opcja, zakładająca „rewizję krytyki”, która (upraszczając) czyniła z fotografii narzędzie opresji, umacniania władzy etc., bliska jest dzisiejszym tendencjom „humanistyki afirmatywnej”, dla której punktem wyjścia jest przełamanie właściwej postmodernizmowi negatywności.” prof. dr hab. Maria Poprzęcka dr Dorota Łuczak - historyczka sztuki, adiunkt w Instytucie Historii Sztuki UAM, stypendystka Fundacji Lanckorońskich, Rządu Francuskiego, Corbridge Trust (Cambridge University) oraz Stiftung Preussischer Kulturbesitz. Jest autorką tekstów naukowych i popularno-naukowych w monografiach i katalogach wystaw oraz artykułów publikowanych między innymi na łamach „Artium Quaestiones”, „Sztuka i Dokumentacja”, „Zeszyty Artystyczne” czy „Kwartalnik Fotografia”. W obszarze jej badań znajduje się polska i powszechna historia i teoria fotografii, sztuka nowoczesna oraz metodologia badań historii sztuki.